Trong giai đoạn đổi mới giáo dục Việt Nam hiện nay, việc sử dụng công nghệ thông tin (CNTT) cùng các phương tiện, thiết bị kỹ thuật khác vào hoạt động quản lý, tin học hoá công tác quản lý trong nhà trường đang trở thành xu hướng tất yếu, là khâu đột phá quan trọng quyết định thành công của sự nghiệp đổi mới và là một trong những yếu tố cơ bản bảo đảm nâng cao chất lượng giáo dục – đào tạo.
Mặc dù khá thuận lợi trong việc tiếp cận với CNTT, nhưng giáo dục – đào tạo lại đi chậm hơn xu thế phát triển của xã hội về ứng dụng CNTT. Trong những năm qua, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội đã có nhiều cố gắng trong công tác tin học hoá công tác quản lý nhà nước, cũng như quản lý hệ thống các trường phổ thông trên địa bàn thành phố. Tuy nhiên, hoạt động phát triển và ứng dụng CNTT còn hạn chế.
Để góp phần xây dựng cơ sở lý luận cũng như đề ra một chiến lược phát triển ứng dụng CNTT trong quản lý giáo dục, Sở Giáo dục và đào tạo Hà Nội đã tiến hành nghiên cứu đề tài khoa học “Nghiên cứu hệ thống giải pháp ứng dụng CNTT trong hoạt động quản lý trường trung học cơ sở thành phố Hà Nội”.
Trung học cơ sở (THCS) là cấp học mang tính “bản lề” trong chương trình giáo dục phổ thông. Giai đoạn THCS cung cấp kiến thức cho học sinh trong quá trình mang tính quá độ từ thiếu niên lên thanh niên, đây là giai đoạn định hình nhân cách quan trọng nhất của con người. Thêm vào đó chính sách xét tuyển vào THPT của Nhà nước cũng khiến cho việc tăng cường quản lý học sinh ở cấp THCS trở nên cần thiết hơn. Xuất phát từ tầm quan trọng của cấp THCS trong hệ thống giáo dục Việt Nam, đề tài đã lựa chọn các trường THCS để tiến hành nghiên cứu.
Mục tiêu nghiên cứu của đề tài nhằm đánh giá thực trạng, tình hình ứng dụng CNTT trong hoạt động quản lý trường THCS thành phố Hà Nội và nguyên nhân của thực trạng đó; xây dựng hệ thống giải pháp khả thi nhằm đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong hoạt động quản lý trường THCS trên địa bàn thành phố; áp dụng thử nghiệm các giải pháp trong hoạt động quản lý trường THCS; và đề xuất áp dụng hệ thống giải pháp ứng dụng CNTT vào hoạt động quản lý trường THCS thành phố Hà Nội trong thời gian tới.
Kết quả khảo sát đánh giá tại các trường THCS trên 4 phương diện: cơ sở vật chất CNTT, phần mềm ứng dụng, trình độ và nhận thức của cán bộ và hệ thống thông tin trong quản lý trường THCS đã chỉ ra thực trạng ứng dụng CNTT trong hoạt động quản lý trường THCS Hà Nội.
Trong thời gian qua, CNTT đã được ngành giáo dục các cấp quan tâm đầu tư, góp phần nâng cao hiệu quả công tác quản lý, giảng dạy và học tập trong nhà trường. Tuy nhiên, công tác ứng dụng CNTT trong quản lý trường của các THCS vẫn còn nhiều bất cập như: nhận thức của cán bộ, giáo viên chưa theo kịp với sự phát triển của CNTT và xã hội, cơ sở vật chất CNTT còn nghèo nàn, tin học hoá còn chiếm tỷ trọng thấp, phần mềm dạy học chưa được sử dụng thường xuyên, chưa có một hệ thống thông tin quản lý toàn ngành, cơ chế chính sách quản lý giáo dục lạc hậu, trình độ CNTT của cán bộ còn yếu, chưa có tiêu chí chuẩn về kỹ năng CNTT cho cán bộ giáo dục, đầu tư còn bất hợp lý…
Để đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong hoạt động quản lý các trường THCS thành phố Hà Nội nhóm nghiên cứu đã đưa ra 5 giải pháp, gồm : Đổi mới và nâng cao nhận thức cho cán bộ các trường THCS về ứng dụng CNTT; Huy động các nguồn lực trong xây dựng cơ sở vật chất hạ tầng CNTT - Truyền thông; Bồi dưỡng, đào tạo kiến thức và kỹ năng ứng dụng CNTT cho đội ngũ cán bộ; Xây dựng quy trình và phương thức ứng dụng CNTT trong quản lý trường THCS, Xây dựng hệ thống thông tin quản lý trường THCS.
Các giải pháp đề tài đưa ra đã được ứng dụng thử nghiệm tại 8 trường THCS và 2 phòng Giáo dục và Đào tạo của thành phố. Kết quả thử nghiệm cho thấy, 5 giải pháp trên hợp thành một hệ thống giải pháp hoàn chỉnh. Mỗi giải pháp có một vai trò riêng, giải quyết một nhóm vấn đề cụ thể. Các giải pháp có mối liên hệ chặt chẽ, bổ trợ cho nhau. Việc ứng dụng vào thực tế đòi hỏi các giải pháp phải được tiến hành một cách đồng bộ, hệ thống. Điều này, sẽ tạo nên động lực quyết định, đẩy mạnh hoạt động ứng dụng CNTT trong quản lý trường THCS của thành phố Hà Nội.